6. Sınıf Fen Bilimleri 1.Konu Güneş Sistemi
🔆 Güneş Sistemi Nedir?

Yazının sonunda bulunan PDF indir butonu ile indirebilirsiniz.
Güneş Sistemi, Güneş ve onun etrafında dönen gezegenler, uydular, kuyruklu yıldızlar, göktaşları ve asteroitlerden oluşur.
Bu sistemin merkezinde Güneş bulunur. Güneş, hem ışık hem de ısı kaynağımızdır.
🌍 Güneş Sistemindeki Gezegenler
Toplam 8 gezegen vardır:
Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün.
👉 Gezegenler iki gruba ayrılır:
İç (Karasal) Gezegenler: Merkür, Venüs, Dünya, Mars
➡ Küçük, katı yüzeyli, kayalıklardan oluşur.
Dış (Gazsal) Gezegenler: Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün
➡ Büyük, yoğun gazlardan oluşur, çoğunda halka vardır.
📌 Gezegenlerin Sıralamaları
Güneşe Yakından Uzağa:
Merkür – Venüs – Dünya – Mars – Jüpiter – Satürn – Uranüs – Neptün
📝 Kod: MaViDaMaJaNaSuNe
Büyükten Küçüğe:
Jüpiter – Satürn – Uranüs – Neptün – Dünya – Venüs – Mars – Merkür
📝 Kod: JaponSUN DöVeMeM
🪐 Gezegenlerin Özellikleri (Yakından uzağa)
Merkür

Güneşe en yakın, en küçük gezegen
Uydusu ve atmosferi yok
Çok sıcak ve çok soğuk olabilir
Venüs (Çoban Yıldızı)

Atmosferi çok kalın
Dünyaya en yakın gezegen
Halk arasında “Çoban Yıldızı” diye bilinir
En Sıcak gezegendir.
Dünya

Üzerinde yaşam olan tek gezegen
Bir uydusu var: Ay
Atmosferi sayesinde yaşamı korur
Mars (Kızıl Gezegen)

Yüzeyi kırmızımsı renkte → “Kızıl Gezegen”
İki küçük uydusu vardır
Güneş sistemindeki en büyük dağ (Olimpos Dağı) Mars’tadır
Jüpiter

En büyük gezegen
97 uydusu var. (Uydu sayısı sürekli değişiyor)
Güneş sisteminin en büyük uydusuna sahiptir: Ganymede
Gazlardan oluşur, çok güçlü fırtınaları vardır
Satürn

Etrafında belirgin halkaları vardır
274 uydusu bulunur (uydu sayısı sürekli değişiyor)
Uranüs

Yörüngesinde yan yatmış varil gibi döner
28 uydusu var.
Soluk mavi renklidir
Neptün

Güneşe en uzak gezegen
16 uydusu var.
Çok güçlü rüzgârları vardır
Gazsal bir gezegen
☄️ Asteroitler, Göktaşları ve Meteorlar
Asteroitler: Mars ile Jüpiter arasındaki bölgede çok sayıda küçük gök cismi vardır. Burası Asteroit Kuşağı olarak bilinir.
Göktaşı: Uzayda serbest dolaşan taş ve kaya parçalarıdır.
Meteor: Göktaşı Dünya atmosferine girdiğinde yanar, biz gökyüzünde parlak bir iz görürüz. Buna “yıldız kayması” deriz ama aslında yıldız kaymaz.
Meteorit: Atmosferde yanmadan geçip Dünya yüzeyine düşen göktaşına meteorit denir.
📌 5. sınıfta gördüğümüz gibi, Ay’ın atmosferi çok ince olduğu için göktaşları Ay yüzeyine çarpar ve büyük çukurlar (kraterler) oluşturur.
🌟 Kritik Bilgiler – Gezegenler
Merkür: En küçük ve Güneş’e en yakın gezegen. Atmosferi ve uydusu yok.
Venüs: En sıcak gezegen. Kalın atmosferi var. “Çoban Yıldızı” olarak bilinir.
Dünya: Üzerinde yaşam olan tek gezegen. Bir uydusu var (Ay).
Mars: “Kızıl Gezegen.” En büyük dağ (Olimpos Dağı) burada. 2 uydusu var.
Jüpiter: En büyük gezegen. Çok sayıda uydusu var (en büyüğü Ganymede).
Satürn: Çevresinde belirgin halkaları olan gezegen. Çok sayıda uydusu var.
Uranüs: Yörüngesinde yan yatmış şekilde döner. Soluk mavi renklidir. En soğuk gezegendir.
Neptün: Güneş’e en uzak gezegen. Çok güçlü rüzgârları vardır.
🌗 2. Konu Güneş ve Ay Tutulmaları
🌑 Güneş Tutulması
Ne zaman gerçekleşir?
Güneş tutulması sadece Yeni Ay evresinde gerçekleşir.
Nasıl gerçekleşir?
Güneş, Ay ve Dünya aynı hizaya geldiği zaman gerçekleşir.
Ay, Güneş ile Dünya arasına girer.
Güneş ışınları önce Aya çarpar ve bir süre Dünya’ya ulaşamaz.
Nereden görülebilir?
Tutulma dünyanın her yerinden aynı anda görülmez.
Bazı bölgelerde tam gölge (tam tutulma), bazı bölgelerde yarı gölge (parçalı tutulma) yaşanır.
Dünya’nın büyük kısmında ise hiç görülmez.
Önemli Not: Bu olayın görülebilmesi için Güneş, Ay ve Dünya’nın aynı düzlemde olması gerekir.

🌕 Ay Tutulması
Ne zaman gerçekleşir?
Ay tutulması sadece Dolunay evresinde gerçekleşir.
Nasıl gerçekleşir?
Güneş, Dünya ve Ay aynı hizaya gelir.
Dünya, Güneş ışınlarının Ay’a ulaşmasını bir süre engeller.
Dolunay evresindeki Ay karanlık görünür, yani Ay “kaybolmuş” gibi olur.
Nereden görülebilir?
Güneş tutulmasından farklı olarak Ay tutulması, Dünya’nın çok daha geniş bir bölgesinden izlenebilir.
Sıklığı: Güneş tutulmasına göre daha sık görülür.

📊 Güneş ve Ay Tutulmalarının Karşılaştırılması
Özellik | 🌑 Güneş Tutulması | 🌕 Ay Tutulması |
Hangi evrede olur? | Yeni Ay | Dolunay |
Nasıl gerçekleşir? | Ay, Güneş ile Dünya arasına girer | Dünya, Güneş ile Ay arasına girer |
Ne zaman olur? | Gündüz | Gece |
Görülme sıklığı | Daha seyrek | Daha sık |
Nereden görülür? | Dar bir bölgeden | Geniş bir bölgeden |
Süresi | Daha kısa sürer | Daha uzun sürer |
Çıplak gözle bakılabilir mi? | ❌ Hayır (gözlere zarar verir) | ✅ Evet |
Görünüşü | Güneş kısmen veya tamamen kaybolur | Dolunay bir süre kararır |

Diğer 6. Sınıf konu anlatım ve ders notlarını sitemizden ücretsiz indirebilirsiniz.